Wysokość rat kredytów potrafi zmieniać się z miesiąca na miesiąc, a wielu osobom trudno zrozumieć, skąd biorą się te różnice. Jednym z powodów jest wskaźnik WIBOR 1M, który od lat pojawia się w wielu umowach z bankiem. Co warto wiedzieć o jego aktualizacjach?
Czym jest WIBOR 1M?
WIBOR 1M to jeden z wariantów wskaźnika międzybankowego, który od lat wykorzystywany był jako element bazowy przy ustalaniu oprocentowania kredytów. Oznaczenie „1M” wskazuje, że stawka ta odnosi się do pożyczek zawieranych przez banki na okres jednego miesiąca. To właśnie na podstawie tych danych banki wyznaczają oprocentowanie produktów takich jak kredyty hipoteczne czy pożyczki gotówkowe.
Aktualizacja WIBOR 1M następuje co miesiąc, zgodnie z zapisami zawartymi w umowie kredytowej. Fixing, czyli ustalanie wartości wskaźnika, odbywa się w dni robocze, zazwyczaj o godzinie 11:00, a jego wysokość publikowana jest przez administratora wskaźnika. Dzięki temu można na bieżąco śledzić zmiany i przygotować się na ewentualne korekty oprocentowania.
Dla banków WIBOR 1M stanowił wygodne narzędzie do szybkiego reagowania na zmiany sytuacji rynkowej. Wzrost stóp procentowych przekładał się niemal natychmiastowo na wysokość oprocentowania kredytów.
Raty kredytu a WIBOR 1M
Dla osób, które zaciągnęły kredyt z WIBOR-em, wybór wariantu 1M oznacza regularne aktualizacje oprocentowania. Z jednej strony może to pozwolić szybciej korzystać ze spadków stóp procentowych, z drugiej częstsze zmiany oznaczają również większe ryzyko w przypadku ich wzrostu. To rozwiązanie wymaga od kredytobiorcy większej elastyczności i czujności w sprawach finansowych.
Systematyczne aktualizacje rat mogą utrudniać stabilne planowanie domowego budżetu. Umowy z WIBOR-em 1M bywają mniej przewidywalne niż te oparte na WIBOR 3M lub 6M, gdzie zmiana następuje rzadziej. Dlatego kredyty WIBOR, a szczególnie te oparte o miesięczną stawkę, wymagają dokładnej analizy zapisów umowy. Równie istotne jest sprawdzenie, na jakiej podstawie bank aktualizuje stawkę oraz kiedy dokładnie zaczyna obowiązywać nowa wartość.
Warto też mieć świadomość, że niektóre banki mogą ustalać własne reguły interpretacyjne w zakresie daty obowiązywania nowej stawki, co może powodować niejasności. Konsument powinien wiedzieć, czy aktualizacja następuje od daty publikacji wskaźnika, czy od pierwszego dnia kolejnego okresu rozliczeniowego.
Co dalej z WIBOR 1M?
Od kilku lat trwają prace nad reformą wskaźników referencyjnych w Polsce. WIBOR 1M, podobnie jak jego inne warianty, ma zostać zastąpiony nowym wskaźnikiem WIRON. Zmiany te mają na celu zwiększenie przejrzystości i wiarygodności systemu. Choć dla większości nowych umów WIBOR już nie jest podstawą oprocentowania, nadal obowiązuje w wielu aktywnych kredytach.
Osoby posiadające umowy z WIBOR-em powinny na bieżąco śledzić informacje dotyczące przekształceń oraz ewentualnych aneksów do umów. Niektóre banki już dziś oferują klientom możliwość przejścia na nowy wskaźnik, co może pomóc w stabilizacji rat.
Wiele umów opartych na WIBOR-ze jest dziś dokładnie sprawdzanych przez prawników pod kątem nieprawidłowości. Wielu kredytobiorców zaczyna kwestionować zgodność warunków swoich umów z obowiązującymi przepisami. W związku z tym rośnie liczba pozwów, w których konsumenci próbują zakwestionować sposób wprowadzenia zmiennego oprocentowania opartego na WIBOR 1M. Pod lupę trafiają nie tylko zasady wyliczania rat, ale też to, czy banki przejrzyście tłumaczyły warunki kredytu.
WIBOR 1M to wskaźnik, który jeszcze przez pewien czas będzie wpływał na wysokość rat wielu kredytów. Jego działanie bywa trudne do zrozumienia, ponieważ nie opiera się on na rzeczywistych transakcjach. Dla wielu osób to dodatkowe źródło stresu i niepewności przy spłacie zobowiązań. Nic więc dziwnego, że coraz częściej pojawiają się pytania, czy taki sposób naliczania rat jest uczciwy.