Wysokość rat kredytów hipotecznych i gotówkowych potrafi zmieniać się z miesiąca na miesiąc, co dla wielu kredytobiorców bywa trudne do zrozumienia. Jednym z głównych powodów tych wahań jest wskaźnik WIBOR 1M, który przez lata stanowił podstawę oprocentowania wielu umów bankowych. Regularne aktualizacje tego wskaźnika powodują, że wysokość raty może ulegać częstym zmianom, nawet przy niezmienionej marży banku. Zrozumienie, co oznacza WIBOR 1M i jak często się zmienia, pozwala lepiej ocenić ryzyko związane z takim kredytem.
Czym jest WIBOR 1M?
WIBOR 1M to jeden z wariantów wskaźnika referencyjnego WIBOR, który odnosi się do oprocentowania pożyczek udzielanych pomiędzy bankami na okres jednego miesiąca. Oznaczenie „1M” wskazuje właśnie na miesięczny horyzont czasowy, który ma bezpośredni wpływ na częstotliwość aktualizacji oprocentowania kredytu. Banki przez lata wykorzystywały ten wskaźnik jako bazę do ustalania oprocentowania kredytów hipotecznych, konsumenckich oraz innych produktów finansowych. WIBOR 1M podlega aktualizacji co miesiąc, a fixing odbywa się w dni robocze, zazwyczaj około godziny 11:00. Ustalona wartość publikowana jest przez administratora wskaźnika i to ona stanowi podstawę do przeliczenia oprocentowania kredytu na kolejny okres. W praktyce oznacza to, że oprocentowanie kredytu opartego na WIBOR 1M może zmieniać się nawet dwanaście razy w roku. Z punktu widzenia banków taki mechanizm umożliwiał szybkie reagowanie na zmiany stóp procentowych oraz sytuacji rynkowej, natomiast dla kredytobiorców oznaczał większą zmienność rat.
Raty kredytu a WIBOR 1M
Wybór kredytu opartego na WIBOR 1M wiąże się z regularną aktualizacją oprocentowania, co bezpośrednio przekłada się na wysokość raty. Z jednej strony takie rozwiązanie może umożliwiać szybsze skorzystanie ze spadków stóp procentowych, ponieważ obniżki są uwzględniane niemal natychmiast. Z drugiej strony, w okresach podwyżek stóp procentowych, raty rosną równie szybko, co zwiększa ryzyko finansowe po stronie kredytobiorcy. Częste zmiany rat mogą utrudniać stabilne planowanie budżetu domowego, zwłaszcza w długoterminowych zobowiązaniach, takich jak kredyty hipoteczne. W porównaniu do WIBOR 3M lub 6M, wariant 1M jest uznawany za mniej przewidywalny, ponieważ reaguje na zmiany rynkowe z większą częstotliwością. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na zapisy umowne dotyczące momentu zastosowania nowej stawki. Niektóre banki stosują własne zasady określania daty obowiązywania zaktualizowanego WIBOR-u, co może prowadzić do niejasności i sporów interpretacyjnych. Kredytobiorca powinien dokładnie wiedzieć, czy nowa stawka obowiązuje od dnia publikacji, czy od początku kolejnego okresu rozliczeniowego.
Co dalej z WIBOR 1M?
Od kilku lat w Polsce prowadzone są prace nad reformą wskaźników referencyjnych, których celem jest zwiększenie przejrzystości oraz oparcie oprocentowania na rzeczywistych transakcjach rynkowych. WIBOR 1M, podobnie jak inne odmiany WIBOR-u, ma zostać zastąpiony nowym wskaźnikiem WIRON. Choć w nowych umowach coraz rzadziej stosuje się WIBOR, nadal obowiązuje on w wielu aktywnych kredytach. Kredytobiorcy posiadający umowy oparte na WIBOR 1M powinni śledzić informacje dotyczące planowanych zmian oraz ewentualnych aneksów. Część banków już teraz umożliwia klientom przejście na nowy wskaźnik, co bywa postrzegane jako sposób na ograniczenie zmienności rat. Jednocześnie wiele umów z WIBOR-em jest obecnie analizowanych pod kątem zgodności z przepisami i przejrzystości zapisów, co powoduje wzrost zainteresowania drogą prawną wśród kredytobiorców. WIBOR 1M jeszcze przez pewien czas pozostanie elementem wpływającym na wysokość rat, jednak jego rola w systemie finansowym stopniowo będzie wygaszana.
| Cecha | WIBOR 1M | WIBOR 3M / 6M |
|---|---|---|
| Częstotliwość aktualizacji | Co miesiąc | Co 3 lub 6 miesięcy |
| Reakcja na zmiany stóp | Bardzo szybka | Opóźniona |
| Stabilność rat | Niska | Wyższa |
| Ryzyko dla kredytobiorcy | Większe | Mniejsze |
