Wskaźnik WIBOR 3M przez lata pełnił ważną rolę w systemie finansowym. Choć obecnie zapowiadane jest jego wycofanie, wciąż pozostaje podstawą oprocentowania tysięcy aktywnych umów. Co warto o nim wiedzieć jeśli posiadasz kredyt z WIBOR-em?
Co ile zmienia się WIBOR 3M?
WIBOR 3M to skrót od Warsaw Interbank Offered Rate z okresem 3 miesięcy. Oznacza to, że jego wartość aktualizowana jest co trzy miesiące. Zmiana następuje automatycznie w cyklu zgodnym z harmonogramem aktualizacji banku i wpływa na wysokość rat kredytowych.
Dla klientów oznacza to cztery korekty w ciągu roku, które mogą skutkować zarówno podwyżkami, jak i obniżkami kosztów spłaty zobowiązania. Nawet jeśli rynkowe stopy procentowe ulegną zmianie w danym miesiącu, oprocentowanie Twojego kredytu nie zostanie zaktualizowane natychmiast. Nastąpi to dopiero w terminie najbliższej rewizji stawki WIBOR 3M ustalonej w umowie.
Kredytobiorcy powinni znać dokładny termin aktualizacji wskaźnika w jego własnej umowie. Różnice w harmonogramie mogą występować nawet między klientami tego samego banku, wszystko zależy od daty podpisania umowy i przyjętego w niej mechanizmu aktualizacji stopy bazowej.
Od czego zależy wysokość WIBOR 3M?
WIBOR 3M wyznaczany jest na podstawie deklaracji banków, które określają, po jakim koszcie byłyby gotowe pożyczać sobie nawzajem pieniądze. Nie są to więc wartości wynikające z rzeczywistych transakcji, lecz prognozowana cena pieniądza na rynku międzybankowym. Największy wpływ na WIBOR 3M ma wysokość stóp procentowych ustalana przez Radę Polityki Pieniężnej – im wyższa stopa referencyjna NBP, tym zwykle wyższy również WIBOR.
Istotne znaczenie mają też czynniki makroekonomiczne, takie jak inflacja, sytuacja gospodarcza kraju czy perspektywy polityki pieniężnej. W efekcie kredyty WIBOR są bardziej narażone na wahania niż inne, a ich koszty trudniej przewidzieć w dłuższej perspektywie. Jeśli inwestorzy spodziewają się zmiany stóp procentowych w najbliższych miesiącach, WIBOR może reagować wcześniej, zanim jeszcze RPP podejmie decyzję. To dodatkowo utrudnia kredytobiorcom przewidywanie kosztów zobowiązania w dłuższym okresie.
W ostatnich latach pojawiły się głosy krytyczne wobec tego modelu. Eksperci i konsumenci zarzucają mu brak przejrzystości oraz oderwanie od realiów rynkowych. To właśnie te argumenty leżą u podstaw fali pozwów dotyczących umów z WIBOR-em, w których kredytobiorcy kwestionują uczciwość przedstawionych im warunków.
Gdzie sprawdzić aktualny WIBOR 3M?
Aktualną wartość WIBOR 3M można sprawdzić w kilku sprawdzonych źródłach. Najczęściej wykorzystywanym miejscem jest strona GPW Benchmark, czyli instytucja odpowiedzialna za publikację wskaźników referencyjnych na polskim rynku finansowym. Wartości WIBOR publikowane są codziennie przed południem, a ich historia dostępna jest publicznie.
Innym sposobem jest śledzenie informacji udostępnianych przez banki. Jeśli masz kredyt z WIBOR-em, bank powinien wskazać, kiedy dokładnie następuje aktualizacja stawki i jaka wartość została przyjęta do wyliczenia oprocentowania. Dane często dostępne są również na stronach internetowych KNF, NBP oraz w popularnych serwisach finansowych. Warto również korzystać z porównywarek finansowych, które gromadzą informacje z różnych źródeł i pomagają szybko zorientować się, jak zmieniają się wskaźniki. Dzięki nim łatwiej oszacować, jak nadchodząca aktualizacja może wpłynąć na wysokość raty.
WIBOR 3M to wciąż aktywny składnik wielu umów kredytowych, który wpływa na wysokość miesięcznych rat. Jeśli masz kredyt z WIBOR-em, warto regularnie sprawdzać stawki, aby nie dać się zaskoczyć nagłym wzrostom spłat.