Osoby, które doszukały się uchybień w swoich umowach kredytowych zawartych w oparciu o wskaźnik WIBOR, mogą mieć rozterki, czy w ogóle jest sens inwestować czas, nerwy i pieniądze na walkę w sądzie. Z tego artykułu dowiedz się, jakie korzyści może nieść ze sobą pozew o WIBOR i ewentualna wygrana.
Kiedy szczególnie warto rozważyć pozew o WIBOR?
Największe szanse na skuteczne zakwestionowanie umowy mają osoby, które zawarły kredyt złotówkowy oparty o WIBOR przed 2020 rokiem i nie otrzymały od banku rzetelnych informacji o tym, jak ten wskaźnik jest ustalany i co wpływa na jego wysokość. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy nie wyjaśniono, że WIBOR nie opiera się na rzeczywistych transakcjach, lecz na deklaracjach banków. Brak tej wiedzy mógł wpłynąć na decyzję o zaciągnięciu kredytu.
Istotne znaczenie ma też sposób, w jaki bank informował o ryzyku zmiennego oprocentowania. Jeśli użyto ogólnych, nieczytelnych sformułowań, kredytobiorca mógł nie zdawać sobie sprawy, że wysokość rat może się zmieniać w zależności od warunków rynkowych, dlatego tym bardziej taka osoba może złożyć pozew o WIBOR, gdyż rośnie szansa na uznanie zapisów umownych za niezgodne z prawem konsumenckim.
Pozew o WIBOR warto rozważyć także wtedy, gdy po 2021 roku raty znacząco wzrosły, a przy podpisywaniu umowy nie przekazano informacji, że niski poziom WIBOR-u był zjawiskiem przejściowym. Przedstawienie warunków kredytu jako stabilnych mogło zniekształcić ocenę jego realnych kosztów.
Jakie korzyści ze złożenia pozwu o WIBOR dla kredytobiorcy?
Złożenie pozwu o WIBOR może prowadzić do korzystnych zmian w sytuacji finansowej kredytobiorcy. Poniżej przedstawiamy możliwe efekty działań prawnych, które mogą pojawić się w toku postępowania lub po jego zakończeniu.
- Unieważnienie umowy kredytowej – kredytobiorca może spłacić jedynie wypłacony kapitał, bez odsetek, prowizji i innych kosztów.
- Usunięcie z umowy wskaźnika WIBOR – oprocentowanie może zostać ustalone w oparciu o stałą marżę, co obniża raty kredytu.
- Zwrot nadpłat – kredytobiorca może odzyskać środki wpłacone ponad rzeczywisty koszt kapitału, jeśli sąd uzna nieuczciwość oprocentowania.
- Zawieszenie płatności części rat – sąd może tymczasowo wstrzymać konieczność spłaty raty opartej na wskaźniku WIBOR do czasu zakończenia sprawy.
- Zablokowanie działań windykacyjnych banku – po złożeniu pozwu i uzyskaniu zabezpieczenia, bank nie może wypowiedzieć umowy ani dochodzić należności do czasu rozstrzygnięcia sprawy.
- Brak obowiązku spłaty rat po unieważnieniu – jeśli umowa zostanie prawomocnie unieważniona, kredyt przestaje istnieć, a obowiązek dalszej spłaty wygasa.
- Możliwość negocjacji ugody z bankiem – samo złożenie pozwu zwiększa szanse na to, że bank zaproponuje korzystniejsze warunki lub rozważenie ugody.
- Ponowne przeliczenie harmonogramu spłat – sąd może zobowiązać bank do korekty pozostałych rat, co skutkuje skróceniem okresu kredytowania lub zmniejszeniem salda do spłaty.
Czy orzecznictwo w sprawach o WIBOR przemawia na korzyść kredytobiorców?
Orzecznictwo w sprawach kredytów złotowych opartych na WIBOR dopiero się kształtuje i nie ma jeszcze ugruntowanej linii sądowej. Dotychczasowe wyroki zapadają głównie w pierwszej instancji i są nieprawomocne. Część z nich przyznaje rację kredytobiorcom, inne pozostają korzystne dla banków. Jednocześnie niektóre sądy zaczęły dopuszczać analizę zgodności tego wskaźnika z zasadami ochrony konsumentów, co wcześniej budziło opór.
Prognozy są ostrożnie optymistyczne. Rośnie liczba postępowań, a pierwsze korzystne rozstrzygnięcia zachęcają do składania pozwów o WIBOR. Sprzyjające stanowiska TSUE w sprawach dotyczących nieprzejrzystości warunków umów kredytowych wzmacniają pozycję konsumentów i mogą ułatwić ukształtowanie przychylnej linii orzeczniczej także w sprawach złotówkowych.
Do najważniejszych korzyści po wygranej z bankiem w sądzie należy przede wszystkim unieważnienie umowy kredytowej, co oznacza, że kredytobiorca spłaca jedynie wypłacony kapitał. Sąd może również uznać za zasadne usunięcie wskaźnika WIBOR z umowy, nakazać zwrot nadpłaconych rat lub zmienić harmonogram spłat.