Leasing jest jedną z form finansowania środków trwałych w firmach, a jego koszty wynikają z wartości przedmiotu umowy, formy zobowiązania oraz konstrukcji oprocentowania. Od czego dokładnie zależy rata leasingowa? Czy wpływa na nią niechlubny wskaźnik WIBOR? Co przedsiębiorca może zrobić, aby ustabilizować swój budżet? Podpowiadamy, co warto wiedzieć na temat WIBOR-u w leasingu.
Czy WIBOR może być wskaźnikiem w leasingu?
Leasingodawcy wprowadzają do umów różne mechanizmy, które mają wpływ na ostateczny koszt finansowania, a jednym z nich bywa wskaźnik WIBOR. W kontraktach leasingowych stosuje się oprocentowanie stałe lub zmienne, uzależnione od wysokości stopy referencyjnej. WIBOR może być składnikiem leasingu, o ile dokumenty wyraźnie opisują sposób obliczania oprocentowania, dzień pomiaru oraz częstotliwość aktualizacji. Jeżeli w umowie pojawia się zapis, że do marży leasingodawcy dolicza się np. WIBOR 1M lub WIBOR 3M, wtedy miesięczna rata leasingowa rośnie lub spada razem z poziomem wskaźnika.
WIBOR w leasingu i kredycie bankowym
Zestawiając leasing z kredytem bankowym opartym na WIBOR, widać dwie istotne różnice prawne. Po pierwsze, leasingowa umowa z WIBOR-em z reguły dotyczy relacji między przedsiębiorcami, więc standardowo nie podlega pełnej ochronie konsumenckiej przewidzianej w dyrektywie 93/13 oraz przepisach o klauzulach abuzywnych. Po drugie, od 2021 roku osoba fizyczna prowadząca działalność, gdy podpisuje umowę niezwiązaną zawodowo z jej przeważającą specjalizacją, może korzystać z wybranych uprawnień konsumenckich, w tym kwestionować nieuczciwe postanowienia nieuzgodnione indywidualnie. Ten tzw. przedsiębiorca na prawach konsumenta działa na podstawie art. 385[5] kodeksu cywilnego, co bywa używane również przy sporach o zmienne oprocentowanie w klasycznej umowie leasingowej oraz pożyczkach leasingowych.
Czy można zakwestionować WIBOR w leasingu?
Pozew o WIBOR w leasingu można oprzeć na zarzucie nieuczciwego skonstruowania klauzuli zmiennego oprocentowania lub braku właściwego poinformowania leasingobiorcy o ryzyku ekonomicznym. W przypadku wątpliwości przedsiębiorca może skonsultować sprawę z adwokatem prowadzącym sprawy o WIBOR, który oceni, czy zapisy umowy dają realne podstawy do złożenia pozwu.
Na tle sporów sądowych pojawił się już korzystny dla klientów prawomocny wyrok dotyczący oprocentowania opartego na WIBOR w pożyczkach leasingowych. Pozew o WIBOR złożyli małżeństwo rolników z Kalisza. Sąd Okręgowy w Warszawie 14 marca 2025 r., sygn. XXIII Ga 763/24, oddalił apelację leasingodawcy i utrzymał wcześniejsze rozstrzygnięcie. Uznał, że zapis „WIBOR 1M plus marża” był zbyt ogólny i nie tłumaczył, jak dokładnie wylicza się raty.
Dla rolników ten wyrok oznacza, że mogą domagać się rozliczenia pożyczki leasingowej z WIBOR-em na nowych warunkach, co w praktyce daje szansę na niższe raty i odzyskanie części wcześniej wpłaconych pieniędzy. Można zatem wyciągnąć wniosek, że dziś szanse na wygraną są większe w sprawach o pożyczki leasingowe i leasing z WIBOR-em niż w sporach o kredyty bankowe, gdzie argumentacja jest trudniejsza i zależna od dalszych decyzji sądów, także unijnych.
Jakie są alternatywy dla pozwu o WIBOR w leasingu, jak obniżyć ratę?
Pozew o WIBOR w leasingu to tylko jedna z możliwych opcji. Jak inaczej przedsiębiorca może próbować obniżyć leasingową ratę? Do najczęściej stosowanych rozwiązań należy renegocjacja kontraktu i zmiana oprocentowania zmiennego na stałe, co daje większą przewidywalność w dłuższym okresie. Inną możliwością jest wcześniejsza spłata części zobowiązania, która zmniejsza podstawę do naliczania oprocentowania leasingów. Firmy korzystają również z opcji wydłużenia okresu finansowania, aby uzyskać niższą miesięczną ratę.
Jak WIBOR wpływa na leasing w 2025 roku?
W 2025 roku spadek stóp procentowych sprawił, że WIBOR w leasingu uległ obniżeniu. Stawka WIBOR 1M wynosi około 5,3%, a WIBOR 3M około 5,2%, co oznacza spadek o mniej więcej 10% w porównaniu z początkiem roku. Niższy WIBOR przekłada się bezpośrednio na wysokość rat leasingowych w umowach ze zmiennym oprocentowaniem. Dzięki temu przedsiębiorcy płacą mniej za leasing, a przewidywalność kosztów jest większa niż w okresie podwyżek stóp procentowych.
Jeśli umowa leasingu albo pożyczki leasingowej przewiduje oprocentowanie zmienne, to WIBOR może być jej elementem. Przedsiębiorca, który uzna, że zapisy dotyczące oprocentowania są niejasne lub nieuczciwe, ma prawo wnieść pozew o WIBOR. Alternatywą jest próba wypracowania nowych warunków z leasingodawcą, np. poprzez renegocjację umowy.