WIBOR to wskaźnik, od którego zależy, ile ktoś zarobi na lokacie albo ile zapłaci za kredyt. Gdy się zmienia, może zwiększyć zysk z oszczędności albo podnieść ratę i koszt inwestycji, dlatego warto wiedzieć, jak działa. Sprawdzamy, jakie produkty oszczędnościowe są szczególnie podatne na wahania WIBOR.
Jak WIBOR wpływa na oszczędności?
Wzrost WIBOR-u wpływa przede wszystkim na oprocentowanie produktów finansowych powiązanych z tą stawką. Gdy stopy rosną, banki i instytucje inwestycyjne podnoszą warunki na lokatach i obligacjach o zmiennym oprocentowaniu, co może przełożyć się na wyższy zysk dla oszczędzających. Jednak wiele popularnych kont oszczędnościowych i lokat promocyjnych ma stałe lub czasowo ustalone oprocentowanie, niezależne od zmian WIBOR. Przykładowo Konto Mega Oszczędnościowe w Alior Banku czy Konto Oszczędnościowe w ING mają z góry określone zasady naliczania odsetek, które nie zmieniają się z każdą decyzją Rady Polityki Pieniężnej. W efekcie część klientów nie odczuje bezpośrednio zmian stóp procentowych, nawet jeśli rynek staje się korzystniejszy dla oszczędzania.
Które formy oszczędzania są wrażliwe na zmiany WIBOR?
Niektóre produkty reagują na zmienność WIBOR szybciej i bardziej zauważalnie niż inne. W ich przypadku wysokość oprocentowania ustala się bezpośrednio na podstawie tej stawki lub z niewielkim opóźnieniem. Poniżej prezentujemy formy oszczędzania szczególnie narażone na wahania WIBOR.
- Lokaty o zmiennym oprocentowaniu – oprocentowanie zależy od bieżącego poziomu WIBOR i może się zmieniać w trakcie trwania umowy.
- Obligacje zmiennoprocentowe – np. 4-letnie i 10-letnie obligacje Skarbu Państwa oraz niektóre papiery korporacyjne, gdzie oprocentowanie ustala się na podstawie WIBOR plus marża.
- Fundusze dłużne krótkoterminowe – inwestują w instrumenty rynku pieniężnego i skarbowe, które bezpośrednio reagują na zmiany rynkowych stóp.
- Polisy inwestycyjne z komponentem dłużnym – część środków trafia do funduszy obligacyjnych, których rentowność może zależeć od WIBOR.
- Produkty strukturyzowane z częścią dłużną – rozwiązania inwestycyjne, w których rentowność zależy od zachowania instrumentów dłużnych, w tym stóp procentowych.
- Lokaty progresywne o zmiennej bazie – ich oprocentowanie może wzrastać w czasie, ale tempo zmian zależy od aktualnego poziomu WIBOR.
Jak ograniczyć wpływ WIBOR-u na inwestycje?
Inwestorzy, którzy zawierają umowy z WIBOR-em, powinni zwrócić uwagę na konstrukcję danego instrumentu. Przy kredycie z WIBOR-em wzrost stóp oznacza wyższe raty, co może zmniejszyć zdolność do równoległego inwestowania. W przypadku inwestycji w obligacje warto wybierać te o stałym oprocentowaniu, które są bardziej odporne na zmiany stóp. Można też sięgnąć po fundusze inwestycyjne oparte na krótkoterminowych papierach skarbowych, które szybciej reagują na zmieniające się warunki rynkowe. Osoby bardziej doświadczone mogą rozważyć hedging, czyli zabezpieczenie przed ryzykiem stopy procentowej, np. za pomocą kontraktów terminowych. Im bardziej inwestor świadomie analizuje strukturę kosztów i wpływ stóp procentowych, tym łatwiej mu zminimalizować ryzyko związane z kredytami WIBOR.
Zmiany WIBOR a inwestycje w nieruchomości
Gdy WIBOR rośnie, zwiększają się raty kredytów hipotecznych, co wpływa na zdolność zakupową wielu osób. Kredyty WIBOR stają się droższe, co skutecznie ogranicza popyt na rynku nieruchomości. Osoby planujące zakup mieszkania muszą liczyć się z wyższym miesięcznym obciążeniem lub mniejszym dostępem do finansowania. Z drugiej strony, inwestorzy posiadający gotówkę mogą w takiej sytuacji zyskać przewagę, bo przy mniejszej konkurencji łatwiej negocjować cenę. Warto też pamiętać, że właściciele mieszkań kupionych na wynajem nierzadko podnoszą czynsze, by zrekompensować sobie wyższe koszty kredytu. To wpływa na cały rynek wynajmu, który staje się droższy dla najemców i bardziej dochodowy dla inwestora, jeśli nie korzysta on z finansowania z WIBOR-em.
Zmiany WIBOR wpływają także na oszczędności, takie jak lokaty o zmiennym oprocentowaniu, obligacje zmiennoprocentowe, fundusze dłużne, lokaty progresywne, produkty strukturyzowane oraz polisy inwestycyjne z częścią dłużną. Wzrost WIBOR-u ogranicza dostępność kredytów hipotecznych i podnosi koszty finansowania, co osłabia popyt na nieruchomości i wpływa na rynek nieruchomości.