Temat WIBOR od miesięcy wywołuje gorące dyskusje wśród kredytobiorców, prawników i banków. W centrum tego sporu znajduje się Związek Banków Polskich, który odgrywał ważną rolę w rozmowach o przyszłości wskaźnika i jego znaczeniu dla rynku. Jakie jest stanowisko Związku Banków Polskich w sprawie kredytów z WIBOR?
Jaką rolę pełni ZBP w systemie WIBOR?
ZBP nie ustala stawek i nie publikuje WIBOR, bo te zadania należą do administratora działającego pod nadzorem publicznym. Związek pełni inną funkcję, reprezentuje sektor bankowy i uczestniczy w procesach konsultacyjnych z instytucjami państwowymi. W ramach tych działań bierze udział w reformach wskaźników referencyjnych, analizuje propozycje zmian i wskazuje ich możliwe skutki dla systemów kredytowych. ZBP przekazuje też regulatorom opinie banków członkowskich, starając się, aby przepisy i procedury były spójne z praktyką rynkową. Ważną częścią jego aktywności jest komunikacja – Związek przedstawia wspólne stanowisko banków i sugeruje rozwiązania, które mają pomóc instytucjom finansowym w codziennym stosowaniu stawek w umowach kredytowych.
Rola ZBP ma charakter doradczy i koordynacyjny, a to oznacza, że nie ma on dostępu do codziennych kwotowań i nie uczestniczy w ich weryfikacji. Związek nie może ingerować w publikację stawek WIBOR ani w metodologię ich obliczania, co wyraźnie odróżnia go od administratora wskaźnika i organów nadzoru. ZBP skupia się na interpretacji wytycznych i rekomendacji dla banków, aby zapewnić jednolite podejście w dokumentach i procedurach. Dzięki temu instytucje finansowe sprawniej dostosowują swoje systemy do zmian, a kredyt z WIBOR pozostaje oparty na jednolitych zasadach niezależnie od banku. Takie ograniczone, ale istotne działania pokazują, że ZBP odgrywa rolę zaplecza eksperckiego, a nie podmiotu decyzyjnego.
Stanowisko ZBP wobec pozwów o WIBOR
Wraz z falą sporów sądowych ZBP konsekwentnie bronił wiarygodności procesu tworzenia wskaźnika. W komunikatach podkreślał, że pozew o WIBOR nie powinien automatycznie usuwać stawki z umowy, jeśli mechanizm jest zgodny z prawem i dokumentacją. Związek argumentuje, że przepisy o wskaźnikach referencyjnych jasno określają zasady nadzoru nad administratorem, a ocena spraw powinna opierać się na rzetelnym materiale dowodowym.
W swoich wystąpieniach ZBP ostrzega, że uproszczone podejście do wyroków mogłoby zachwiać wyceną kredytów i podważyć stabilność rynku. Zwraca przy tym uwagę, że część zastrzeżeń dotyczy konstrukcji poszczególnych umów, a nie samego sposobu wyznaczania stawek. Dlatego ich zdaniem każdą sprawę o WIBOR należy analizować indywidualnie, z uwzględnieniem tego, czy w umowie znalazły się prawidłowe zapisy i czy klient został poinformowany o ryzyku zmiennego oprocentowania. Podkreślają też, że linia orzecznicza kształtuje się stopniowo, w oparciu o konkretne dowody i szczegółowe uzasadnienia sądów.
Czy ZBP może wpływać na sądy lub regulatorów?
ZBP nie ma narzędzi, które pozwalałyby mu wpływać na wyroki i nie uczestniczy w indywidualnych postępowaniach sądowych w sprawach kredytu z WIBOR-em. Jak pisaliśmy wcześniej, ich rola ogranicza się do doradztwa. Związek może jedynie przygotowywać opinie ogólne, udostępniać dane sektorowe, odpowiadać na pytania instytucji prawnych, a także prowadzić działania edukacyjne. We współpracy z regulatorami działa w ramach przyjętych procedur, czyli uczestniczy w konsultacjach publicznych, przedstawia stanowiska i ocenia skutki proponowanych regulacji. Ostateczne decyzje zawsze należą jednak do organów publicznych albo administratora wskaźnika. Zadania ZBP sprowadzają się więc do reprezentowania sektora i prezentowania jego perspektywy na temat kredytów z WIBOR-em, ale nie mają możliwości zastąpić decyzji państwa czy sądów.
Rola ZBP w sporach o WIBOR to temat, który wciąż będzie budził emocje i pytania. Warto śledzić, jak rozwija się sytuacja i jakie konsekwencje mogą przynieść kolejne wyroki. Jeśli interesuje Cię ta tematyka i chcesz dowiedzieć się więcej o kredytach opartych na WIBOR, sprawdź inne artykuły na naszej stronie i dowiedz się, czy możesz odzyskać należne pieniądze.